Sağ Kalan Eşin Mirasçılık Hakları ve Mal Rejiminin Tasfiyesi

Miras hukuku kapsamında, sağ kalan eşin mirasçılık hakları önemli bir koruma altındadır. Ancak miras paylaşımına geçilmeden önce, eşler arasındaki mal rejiminin tasfiye edilmesi gerekmektedir. Mal rejimi tasfiyesi, eşlerin evlilik süresince edindikleri malların paylaşımı ve bu paylaşımın ardından sağ kalan eşin miras payına karar verilmesi sürecini kapsar. Bu yazıda, sağ kalan eşin miras hakları ve mal rejimi tasfiyesi ile ilgili dikkat edilmesi gereken noktaları özetliyoruz.

Mal Rejiminin Tasfiyesi Nedir?

Eşler arasındaki mal paylaşımını düzenleyen kurallara “mal rejimi” denir. Türkiye’de en yaygın mal rejimi “edinilmiş mallara katılma rejimi” olup, bu rejim kapsamında eşlerin evlilik sırasında edindikleri mallar paylaşıma tabidir. Eşlerden birinin vefatı durumunda, öncelikle mal rejimi tasfiye edilerek, sağ kalan eşin katılma alacağı (eşlerin evlilik boyunca edindikleri malların yarısı) hesaplanır. Bu işlem, miras paylaşımı öncesinde yapılır.

Sağ Kalan Eşin Miras Hakkı

Mal rejimi tasfiyesinin ardından, sağ kalan eş, miras hukuku kapsamında yasal mirasçı olarak payını alır. Bu pay, ölen kişinin geride bıraktığı mirasçıların kimler olduğuna göre değişir:

• Çocuklarla birlikte mirasçı ise: Sağ kalan eş, mirasın dörtte birine (1/4) sahiptir. Kalan miras, çocuklar arasında eşit olarak paylaşılır.

• Anne, baba veya kardeşlerle birlikte mirasçı ise: Sağ kalan eş, mirasın yarısını (1/2) alır.

• Altsoy (çocuk, torun) ve üstsoy (anne, baba) yoksa: Sağ kalan eş, mirasın dörtte üçünü (3/4) alır.

• Miras bırakanın herhangi bir mirasçısı yoksa: Tüm miras sağ kalan eşe kalır.

Mal Rejimi Tasfiyesi ve Miras Payının Belirlenmesi

Mal rejimi tasfiyesi tamamlandıktan sonra, sağ kalan eşin yasal miras payı belirlenir. Bu süreçte, eşin katılma alacağı hesaplanarak miras payına eklenir ve nihai paylaşım yapılır. Sağ kalan eş, ayrıca aile konutu ve ev eşyaları üzerinde de hak talep edebilir. Bu tasfiye yapılmadan açılacak ortaklığın giderilmesi davasında mahkeme talep üzerine tasfiye sonucunu bekletici mesele yapmalıdır. Aksi takdirde tarafına alacak hakkı veren katılma alacağı ayrı şekilde ileri sürülmelidir. Böyle bir durumda daha fazla masraf ve işlem yapılması gerekeceği unutulmamalıdır.

Özetle

Sağ kalan eşin mirasçılık hakkı, mal rejimi tasfiyesinin ardından hesaplanır ve kendisine yasal miras payı düşer. Bu pay, miras bırakanın diğer mirasçıları ile olan ilişkisine göre değişir. Eşin yasal haklarının korunması amacıyla, mal rejimi ve miras payı işlemlerinin hukuki destekle yürütülmesi önerilir.

(Bu yazı ChatGPT programı aracılığyla hazırlanmış olup hukuki tavsiye içermemektedir)